W dzisiejszym odcinku chcę Cię przeprowadzić przez meandry archetypów w marketingu. To temat ważny, za chwilę pokażę też, że bardzo praktyczny, a dla mnie też dodatkowo fascynujący. Przekonam Cię także, jak ważne są archetypy w marce osobistej.
Archetypy to pradawne, niezmienne wyobrażenia, które tkwią w świadomości zbiorowej całej społeczności. Dotyczą wzorów ludzkich postaw i zachowań.
Z archetypami najczęściej kojarzymy Carla GustawaJunga, szwajcarskiego psychologa, psychiatrę i artystę malarza, choć tak naprawdę znamy je już od… starożytności i pojawiają się w mitach greckich.
Dlaczego moglibyśmy chcieć wprowadzić archetypy do naszej marki osobistej? Jak zmieniłoby się postrzeganie naszej marki? I czym się charakteryzują poszczególne archetypy?
O tym mówię w 64. odcinku PositiveMind Podcast.
Z tego odcinka dowiesz się m.in.
* czym są archetypy w marketingu
* czym są archetypy w marce osobistej
* w jaki sposób stosować je podczas budowanie marki osobistej
* dlaczego archetypy na nas oddziałują
* jakie wyróżniamy archetypy i czym się charakteryzują
* jak pracować z archetypami
Mam też świetną wiadomość dla osób, które słuchają podcastów w aplikacjach. Od teraz możecie posłuchać PositiveMind Podcast w dwóch nowych miejscach: Lecton i Inspiro!
W podcaście oraz poniżej w transkrypcji znajdziecie dokładny ich opis.
P.S. Słuchasz podcastu polecanego przez Forbes Woman Polska!
PRZECZYTAJ TRANSKRYPCJĘ ODCINKA:
Dzień dobry, dobry, moi drodzy, najpierw chcę Wam serdecznie podziękować. Poprzedni odcinek, czyli moja rozmowa z Franciszkiem Georgiewem, wywołała u Was lawinę emocji, ale tych dobrych i dostałam od Was bardzo dużo informacji zwrotnych o tym, jak ważny to był odcinek i ile z niego wynieśliście. Dziękuję za ten feedback, bo on zawsze jest na wagę złota i cieszę się, że ta rozmowa była dla Was tak bardzo wartościowa. A jeśli ktoś jeszcze jej nie przesłuchał, to zapraszam do poprzedniego, 63 odcinka PositiveMind Podcast.
I druga świetna informacja – właśnie od teraz PositiveMind Podcast możecie posłuchać także w dwóch wyjątkowych aplikacjach – Lecton i Inspiro.
Jeśli jeszcze ich nie znacie, koniecznie sprawdźcie, jakie dają Wam możliwości.
Lecton to aplikacja, w której znajdziecie
– Najpopularniejsze polskie podcasty oraz podcasty w różnych językach
– Popularne programy w wersji audio oraz audycje radiowe
– Wyselekcjonowany zestaw blisko 4500 audiobooków po polsku
– Wciągające audioseriale
– Lektury szkolne
– Nagrania relaksacyjne i medytacyjne
Natomiast Inspiro powinna zainteresować Was, jeśli zatrudniacie pracowników, jesteście odpowiedzialni za HR lub chcecie, by Wasz pracodawca wprowadził do firmy Inspiro na zasadzie benefitów.
Dlaczego takie rozwiązanie? Właściwie, jeśli słuchacie podcastów, to już wiecie. Treści audio motywują pracowników i są narzędziem do ich rozwoju na wielu płaszczyznach, zarówno pod względem rozwoju zawodowego, zdrowia – fizycznego i psychicznego, jak i osobistego.
Jeśli chcecie mieć dostęp do tysięcy audiobooków i odcinków podcastów w 16 różnych kategoriach, w tym biznes, marketing, rozwój osobisty, ale też literatura piękna czy seriale audio – koniecznie zainteresujcie się Inspiro.Zachęcam do zainstalowania i zaczynam dzisiejszy temat.
W dzisiejszym odcinku chcę Cię przeprowadzić przez meandry archetypów w marketingu.
To temat ważny, za chwilę pokażę też, że bardzo praktyczny, a dla mnie też dodatkowo fascynujący.
Na początku mam dla Ciebie zadanie. Pomyśl o marce, która jest dla Ciebie ważna. Pierwsza myśl, jaka Ci przyszła do głowy. Masz już?
Ok, to teraz zastanów się, co spowodowało, że wskazałeś akurat tę markę. Co Cię do niej przyciąga? Dlaczego jesteś wobec niej lojalny? Dlaczego zamiennik Ci nie wystarcza lub decydujesz się na niego nie z własnej woli?
Możesz odpowiedzieć, ze to wyjątkowy dizajn, albo dobra komunikacja czy użyteczność produktu. I pewnie masz rację, ALE za tym wszystkim stoją one. Archetypy marki.
Zaraz się dowiesz, na czym polega ich magia. Może wskazując ważną dla Ciebie markę wybrałeś Apple, może Lego, może Netflix albo Ikea. Może tak, a może nie, ale niewątpliwie każda z tych marek potrafi stworzyć z odbiorcą wyjątkową więź. I ta więź budowana jest w oparciu o archetypy.
Archetypy to pradawne, niezmienne wyobrażenia, które tkwią w świadomości zbiorowej całej społeczności. Dotyczą wzorów ludzkich postaw i zachowań. Z archetypami najczęściej kojarzymy Carla Gustawa Junga, szwajcarskiego psychologa, psychiatrę i artystę malarza, choć tak naprawdę znamy je już od… starożytności i pojawiają się w mitach greckich.
Jung podczas pracy z pacjentami zauważył, że w ich snach czy urojeniach pojawiają się podobne wyobrażenia. To mogą być symbole lub obrazy, które znane są z mitów czy religijnych wyobrażeń z całego świata. I te wyobrażenia pojawiają się niezależnie od naszego indywidualnego doświadczenia. Jung stwierdził, że są one uniwersalnym dziedzictwem całej ludzkości i nazwał początkowo ideami zbiorowymi, ideami ogólnymi, praformami, a w końcu archetypami. Dzięki archetypom instynktownie reagujemy na niektóre sytuacje, omijamy świadomość i w sposób uniwersalny zachowujemy się zwłaszcza w sytuacjach granicznych.
Są pewnego rodzaju mapą drogową dla naszych zachowań.
Dlaczego moglibyśmy chcieć wprowadzić archetypy do naszej marki?
Archetypy pozwolą na nawiązanie głębszej więzi z odbiorcami. Spowodują też, że twoja marka będzie niezapomniana, na dłużej zostanie w umysłach odbiorców.
Oczywiście nie stanie się to jak za pstryknięciem palcami, ale konsekwentne budowanie marki w oparciu o archetypy niewątpliwie przyniesie korzyści.
Ponieważ archetypy towarzyszą nam na co dzień, nawet jeżeli sobie tego nie uświadamiamy, za chwilę odkryjesz, że w łatwy sposób możesz je przypisać do osób z Twojego otoczenia lub do niektórych znanych Ci marek. Rozumiemy je instynktownie, a jeśli wykorzystamy je podczas budowania naszej marki, świetnie pomogą nam określić jej osobowość i utrzymać jasny, sensowny przekaz.
Wiele osób zajmowało się archetypami, wśród nich była m.in. Carol S. Pearson, której książkę Awakening the Heroes Within serdecznie Wam polecam. Pearson wyodrębniła 12 archetypów i każdy z nich szczegółowo opisała. W opisie uwzględniła charakterystyczne działania dla każdego archetypu w określonych sytuacjach, ich mocne oraz ciemne strony. Bo należy pamiętać, że każda mocna strona, nad którą nie pracujemy, może ujawnić się pod postacią niekorzystnych czy też mrocznych działań.
- Mędrzec (The Sage) – dąży do prawdy, zrozumienia i oświecenia za pomocą nauki i konkretnych faktów. Obdarzony wiedzą i doświadczeniem. Stawia pytania, szuka odpowiedzi, wskazuje błędy.
Cień: sceptycyzm, niechęć do zmiany, rutyna, oderwanie od rzeczywistości.
Przykłady: Stephen Hawking, Albert Einstein - Odkrywca (The Seeker) – charakteryzuje go zamiłowanie do ryzyka, zwalczanie nudy, chęć zmiany. Dąży do poszukiwania lepszej rzeczywistości, uczy się przez zmianę i ruch. Ceni indywidualizm i autentyczność. Pociąga go to, co nieznane i nieodkryte.
Cień: ambicja, perfekcjonizm, osamotnienie.
Przykłady: Amazon, Programy podróżnicze, Martyna Wojciechowska - Wojownik (The Warrior) – chroni, wspiera, broni przed złem, motywuje. Dąży do zwyciężania i pokonywania przeszkód. Jest odważny i silny, jest autorytetem.
Cień: postrzeganie odmienności jako zagrożenia, walka bez wyraźnego celu
Przykłady: Nike, Michael Jordan, Barack Obama - Mag (The Magician) – Przenosi w inny świat, dąży do przemiany, potrafi przekształcać. Widzi więcej niż inne osoby. Zauważa możliwości i rozwiązania, których inni nie zauważają. Posługuje się rytuałami.
Cień: tworzenie iluzji, fałszywych mniemań, zadufanie.
Przykłady: Red Bull, Walt Disney, i ja również wskazuję dla siebie ten właśnie archetyp 😉 - Głupiec/Błazen (The Fool) – Robi wszystko, by rozbawić innych. Nawiązuje relacje poprzez zabawę i wyjątkowe poczucie humoru. Dąży do wolności i radości. Charakteryzuje go energia i entuzjazm.
Cień: chaotyczność, brak konsekwencji, zmienność. Zabawa kosztem innych, nieodpowiedzialność.
Przykład: Virgin Richarda Bransona, Kuba Wojewódzki. - Kochający (The Lover) – dążący do przyjemności. Poszukuje związku, miłości i bliskości. Jest seksowny, otwarty, odważny, zmysłowy, namiętny. Działa z pasją i zaangażowaniem.
Cień: zazdrość, obsesja, narcyzm.
Przykłady: Madonna, Victoria’s Secret, Monica Bellucci, - Opiekun (The Caregiver) – pomaga i sprawia, że inni czują się zaopiekowani. Troskliwy, dbający o bezpieczeństwo. Szczery, odpowiedzialny za innych. Cechuje go spokój, cierpliwość, wyrozumiałość.
Cień: nadmierne poświęcanie się, zapominanie o własnych potrzebach
Przykłady: Nestle, Pampers, Angelina Jolie. - Niewinny (The Innocent) – Transparentny w działaniach, dążący do bycia idealnym, do bezwarunkowej miłości i akceptacji. Wierny i ufny, nieskalany.
Cień: naiwność, infantylizm, nieuzasadniony optymizm.
Przykłady: Mahatma Gandhi, Dove - Porzucony (The Orphan) – dąży do odzyskania utraconego poczucia bezpieczeństwa. Pozbawiony iluzji i złudzeń, realistyczny. Dąży do zmiany.
Cień: cynizm, brak wiary, ustawianie się w roli ofiary, by manipulować otoczeniem. - Niszczyciel (The Destroyer) – dąży do rozwoju poprzez głęboką przemianę. Dekonstruuje dawne przekonania i struktury. Rewolucyjny i buntowniczy, bezkompromisowy i radykalny w działaniu. Prowokuje, atakuje, konfliktuje i z zasady otwarcie nie zgadza się z tym, co nie jest mu po drodze.
Cień: agresja, bezcelowe zniszczenie, autodestrukcja.
Przykłady: Elon Musk - Twórca (The Creator) – stwarza nową rzeczywistość i piękno. Wizjonerski, wprowadza innowacje, kieruje się wyobraźnią. Inspirujący. Posiada duszę artysty. Chce zostawić coś po soibe.
Cień: tworzenie negatywne, np. kreowanie barier i przeszkód. Pracoholizm. Bujanie w obłokach.
Przykłady: Steve Jobs, LEGO, Salvador Dali. - Władca (The Ruler) – Ceni ład i poczucie kontroli. Zdyscyplinowany, uporządkowany, konsekwentny. Przyciąga innych pewnością siebie. Realista. Ceni równowagę i porządek. Dominuje i imponuje. Odpowiedzialny za swoje czyny.
Cień: manipulacja, nadmierna kontrola, tyranizowanie.
Przykłady: Steve Jobs, Rolex, Mercedes. - Everyman – serdeczny, skromny, przyjazny. Nie wychodzi przed szereg. Jest zupełnie normalny, bezpretensjonalny i sympatyczny.
Przykład: IKEA, Ewa Chodakowska, Księżna Kate.
Jak widzisz, przeanalizowaliśmy przez kilkanaście archetypów. Czy widzisz wśród nich także siebie? Gdy pracuję nad archetypami podczas konsultacji czy szkoleń, przeznaczamy naprawdę dużo czasu, by je zrozumieć i poczuć. Ty też, jeśli nie masz jeszcze pewności co do wyboru archetypu, daj sobie na to chwilę.
A jak wykorzystać archetypy w budowaniu marki lub marki osobistej?
Najpierw jeszcze raz przypomnijmy sobie, dlaczego warto: Archetypy pozwalają na budowanie spójnej komunikacji, dzięki której w umysłach Twoich odbiorców powstaje jasny obraz Twojej marki, tego, czym się zajmuje i co jest dla niej ważne. Aby wskazać nasz archetyp, musimy się zastanowić, w jaki sposób chcemy wpływać na naszych klientów, kim chcemy być w ich życiu i co im oferujemy. Ale żeby odpowiedzieć na to, musimy znać też potrzeby naszych klientów.Archetypy pomagają także odpowiedzieć na pytanie „Dlaczego” – dlaczego robimy daną rzecz, co jest dla nas ważne, jakie są nasze wartości.
Gdy już sobie to przeanalizujemy, co z reguły trochę czasu nam zajmie, wróćmy do archetypów. Każdy z nich rozłożony jest na macierzy potrzeb. Z jednej strony ja lub inni, z drugiej wolność lub stabilizacja. Jeśli zatem chcemy zwrócić uwagę na pewność, stabilizację i konsekwencję, wybierzemy Mędrca. Jeśli z kolei chcemy akcentować realizację pasji, wolność i niezależność, wybierzemy Kreatora.
Jak się domyślasz, do każdego z archetypów przypisany jest konkretny język, zwroty czy nawet kolory. Archetypy wykorzystujemy nie tylko w reklamie, ale w każdej komunikacji, łącznie ze stroną www, social media, ale nawet Twoim strojem lub sposobem, w jaki prowadzisz spotkania czy prezentację.
Archetypy są doskonałym moim zdaniem narzędziem do budowania spójnej i konsekwentnej marki eksperta. Pozwalają odbiorcom lepiej zrozumieć, czym się zajmujesz, ale też powodują, że się wyróżniasz i nie giniesz w tłumie. Warto też pamiętać, że możesz jeszcze bardziej podkręcić ich działanie, dobierając dwa archetypy – główny i wspierający. Na tej zasadzie możesz być Twórcą i Magikiem albo Mędrcem i Głupcem. Albo Władcą i Głupcem, choć to akurat słaby pomysł. Dwa archetypy będą się dobrze wspierały i uzupełniały i nic nie stoi na przeszkodzie, by taką mieszankę zastosować.
Czy branża, w której działamy, może nam narzucać, jaki archetyp wybrać? I tak, i nie. Z jednej strony widzimy np. Richarda Bransona, przedsiębiorcę podziwianego na całym świecie, a jednak wpisującego się w archetyp Błazna. Z drugiej strony czy wyobrażacie sobie taki archetyp w bankowości lub ubezpieczeniach? Mielibyście zaufanie do takiej marki?
Archetypy nie muszą być wyborem na zawsze. Tak jak rozwija się każdy z nas, rozwija się nasza marka i klienci, zmieniają się potrzeby i to, w jaki sposób je zaspokajamy. Ważne jednak, by ten etap przejścia zaplanować stopniowo, rozwijając markę a nie cofając jej rozwój.
Podsumowując: Archetypy marki to świetne narzędzie, które pomoże Ci w komunikacji, ułatwi przekaz i spowoduje, że Twoi odbiorcy nie będą mieli wątpliwości, z kim mają do czynienia i co jest dla Ciebie ważne. Pracuj nad nimi, pracuj nad swoim przekazem, a jeśli potrzebujesz wsparcia, służę pomocą podczas konsultacji.
I tu też zdradzam rąbek tajemnicy – jestem w trakcie przygotowywania ebooka o tym, jak budować markę eksperta. I na pewno archetypy będą miały w nim swoje miejsce.
Dziękuję Ci za uwagę i zachęcam do zostawienia komentarza – każdy Wasz głos, każda opinia bardzo się liczy!
Pamiętajcie też, że możecie słuchać podcastu także w dwóch nowych aplikacjach – Inspiro i Lecton.
Do usłyszenia!
Joanna
1 Comment
[…] Magik, Bohater czy Błazen? Archetypy w marce osobistej (z transkrypcją) odc. 64 […]